Posts

झेल साहित्य

Image
झेल यात्रा कसैले तपाईको विरूद्ध नालिश गर्छ,अनि तपाईलाई झुटो आरोप लाउछ,र तपाईलाई पुलिसले एक दिन हिरासतमा लैजान्छ, दोस्रो दिन झेल लैजान्छ। माझमा धेरै दिनको छुट्टीहरू परेको हुन्छ, र धेरै दिन झेलको रोटी खान पर्छ भने पनि जबसम्म केशको सिडी बन्दैन, जबसम्म सबै आरोपी पकड़ा पर्दैन, उसलाई आरोपी हो भनेर औंलाउन सकिन्न। यदी दुश्मनी लागेर यस्तो झमेलामा फँसिन्छ भने, तपाईको मानसिकतामा कति आघात पुग्छ थाहा छ? जसलाई परेको छ उसलाई थाहा हुन्छ, सायद आफन्तको लाश अघि हुदा जतिको आघात पुग्छ त्यो भन्दा बड़ी आघात पुग्छ।  त्यो समयलाई सहन गर्न अति गाहारो हुन्छ। तसर्थ झेल पस्ने साथै त्यो व्यक्ती आरोपी होईन। जब तपाईलाई आरोप लगाउने मानिस अनपढ़ छ, हजार रूपयाँको लालचमा एउटा हस्ताक्षर गरेर आरोप लाउछ अनि त्यो हजार रूपयाँले दिन भरी रक्सी खाएर मज्जा गर्छ, तर उसलाई मैले यो के गरें भन्ने थाहा हुदैन र जब हजारौं रूपयाँ खर्चेर झेल बाहिर आएर , आरोप मुक्त हुदा, त्यसको बदला लिन खोज्दा फेरी तेही व्यक्ती माफ माग्न आउछ अनि रक्सी खान हजार रूपयाँ माग्छ। मैले के गरें थाहा छैन भनि भन्छ भने,त्यस समय थाहा लाग्छ कानुन अन्धो छ भने र। ...

देवकाेटा

Image
लक्ष्मी प्रसाद देवकोटा  प्रकृती हेरी रमाउने कविवर जीवनको चाकाली चुकुली सधैभर भई नै रहन्छ दर- दर निर्तरता वञ्जर साहित्य भुमीमा सगरमाथा छुने मन यही जुनीमा सफल भो वसन्त फुलैमा लुनीलाई भेटे मदन र मुना भेटे खन गोड़ गरी साहित्य समेटे औंशीमा पनि नेपाली दियो भै जग मग सजाये पर्व उज्यालो चम्कीयो यो रात आज रमाईलो चेलीको वियोग हिमवाहको ठिही हाम्रो पहाड़ी जीवनको चित्र सुन्दा मात्र लाग्छ यो विचीत्र त्यसैले युगौदेखि महिमा छ देवकोटाको जन्म उत्सव भित्र श्रद्धा सुमन छ हजुरमा भै एक चित्त!!!!

पाहाड

Image
पाहाड जीवनको बाटो, कति अनौठा छन खुसीका पलहरू, आँसुका थोपाहरू छन। सपना बुन्दै, लक्ष्य खोज्दै, मनको गहिराइमा, आशा बोकेर हिँड्दै छन। घामको किरणले, उज्यालो ल्याउँछ, तर कहिले काहीँ, बादलले ढाक्छ। दुःख र सुखको यो खेल, सदा जीवनको कथा, कहिल्यै नसकिने। साना साना खुसीको, ठूलो अर्थ लाख्छ, माया र साथले, जीवन सजाउँछ। आफ्नो बाटो आफै बनाऊ,भन्छ मन सपना पूरा गर्न, कहिल्यै नडराऊ भन्छ तन। जीवनको यो यात्रा, सुन्दर छ, हर पललाई जिउँदै जिउनु, अमूल्य छ।  तर सपना देख्न अब, डर लाग्छ जीवनको गीत अब ता, आफै भाग्छ। सुन्दरी हुन अविशाप भयो क्यार पहाड प्रकृतिलाई चिथोर्न सम्म चिथोरे सबैले चियाका मुनाहरू रून्छन आफ्नो रूप हेरी गुणस्थर घटदो छ,दृष्टी छैन तेता फेरी। रेलले छुक छुक गर्छ गाडीलाई डर लामे ताॅत बाटो जाम समयलाई डर वर्षा याममा के कसको गर्ने भर कसले बुझने मनको ब्यथा छ यही बेदना। शिक्षा सबै बहे पैरोलै मधेश  तिर खै सानो सपना बुन्दा भयो ठूलो छती न सपना साकार बनाउने कोही भए आश्वासनको दौडमा सपना बुन्दै गर्छ पहाड। पर्यटन रिझाउछ,छचलकाउछ सेन्टेक्स  शितल ताप्न आएकाहरूले के बुझ्लान त्यसैले त आफ्नो बा...

हावा हुरी

Image
हावाहुरी छिमेकमा हावा हुरी चल्छ, एउटा धुरी गर्लामै ढल्छ झसङ मन ••हाँगा, फल झर्छ। फेरी नयाँ पावला लाग्छ आखाॅ र मनले खोज्छ के कसो कहिले सोध्छ। मनले ती लाली बहेको खोज्छ अनिता धुरू- धुरू मात्रित्व रून्छ एउटी माता उठछे, अनि न्याय बोल्छ। तर,के त्यो दन- दनले झोसेका ईतिहास शाक्षि रहला र? प्रश्नै प्रश्नमा बिस्तारै हुरी थामिन्छ।  अब,भित्र- भित्र प्रदुशन युवा, बयस्क, बृद्धा फेरी झस्कन्छ आखिर ऋतु न् हो बदली रहन्छ  । दशै'को टिको खाली निधारले टोल्याउने हो मन फेरी कॅहा भेट्ने कठै कति जोशिला हर्षिला थिए। मन छिया-छिया पारी अर्को हुरीलाई सामना गर्न अघी बढछ आशुॅ र रोधन बिच प्रदुशित बिभत्स, त्यहाॅ फेरी साना-साना पाईला लम्कन्छ हिमाल सेताम्बे हुने हो या रक्ताम्बे तर चक्र घुम्छ घुर्र-घुर्र मौसम न हो। समयसितै परिवर्त  भई रहन्छ फेरी अर्को धुरी खाबो हेरी यो मन फललाई खोजी रहन्छ।।

पत्र तलाई

Image
पत्र  तलाई! धेरै अभ्यास लेख्न गरिसकेपछि सुन्दर अक्षरले पत्र तिमलाई लेख्ने रहर थियो समय यति विति गएछ जस्तो पत्रलेखि पोस्ट गर्न चाहे धेरै अबेर भई सकेछ पोस्ट मास्टरले काम छोड़ी सकेछ पोस्टअफिसमा ताल्चा लागेछ। मेरो प्रियतमलाई ईमेल गर्न सिकाएँ मेरो पत्र पढ़ोस र छिट्टै पत्रोत्तर दिउन भनी, केवल टिट- टिके मोबाईलसम्म मात्र खेलाउन सिके फोन सुन्न र गर्न सिके, फोन गर्न भनी एकान्तमा उभिएँ रिङ लाग्यो तर फोन उठेन धेर अबेर भएछ क्यार उ अब बहिरो भएछ। हस्याङ पस्याङ गरी चड़े ल्याण्डरवरमा ट्याक- ट्याके विग्रेछ की क्या हो चक्का अघी गुड़न मान्दै मानेन यसो उभो हेरे टक्क चन्द्रमा लागेको थियो एउटा वृक्षपछि लुकेर मलाई हेर्दै भन्यो मलाई झक- झकायो यो राखी होईन होली हो थाहा छैन होलिका जलि सक्यो। हँ ! म झसङ्ग भए र गाड़ी ठेल्न थाले त्यो धुप्पीको बाकल माथी ब्यारिङ गाड़ीमा चड़ी ओह्रालो गुड़ेको याद आयो त्यो पापी एउटा काँटीले स्वाट्ट उसको आँखा नेर खुन पच्छे भई चोट लागेको यादले झस्के म गुड़दै गुड़दै तल पुगी जामा टकटकाएँ उसले सोध्यो! तलाई चोट त लागेन ?  कस्तो हँ ! तैले आफुलाई सम्हालिनस् आफ्नो पर्वाह गरे...

नशा

Image
सदाको नाटक खिड़कीबाट वोल्छ नशा सलबलाएपछि म को हु भुल्छ दुध मुखे बालकको हाँसो छिन्छ आफ्नो वौधिकताको चिरहरण गर्दै चिच्याउछ घरलाई नर्क बनाउछ उसकी स्वासनिको अनुहारको चाउरी सदा वोल्छ यी सबै उसका नशा हुन अहम छ उसमा मेरो कमाई खान्छु म परिवारको वरिष्ठ सदश्य मेरो अधिकार बिहेलाई बोन्ड मान्छ नशा साथ ठान्छ अनित् छदा छदैको शान्ति भङ्ग गर्छ अनुहार डढेलो लागि सक्यो पर्वाह छैन कुकुरको भुकाईसित उसको लड़ाई हुन्छ पत्नीको स्वतन्त्रता हनन् हुन्छ आफ्नो बुद्धीजिवीताको पतन हुन्छ चाउरी पर्दै गएको अनुहारमा पढ़दा आधा जीवनको नियाश्रोपन छ श्रीमतिको कस्तो यो नशा आफु नचिन्ने गाउँ विथोल्ने परिवारको ईज्जत दाउमा लाउने गाउँ घर छिः छिः भन्न थाली सके तिम्रो मतवाला- पन घृना छ सबलाई सज्जनमा तिमी स्वच्छ प्रभु- पुत्र तर पियेपछि परिवारकै निम्ती कुपुत्र यसको अनजाम के होला भन्ने त्रासमा कतिकिसीमको वेदना यो तरलमा छ  सहज देखिन्छ परिवारको उदासिनतामा वुद्धीजीवीको जीवन नर्क बनाउछ वेलुकी फेरी सलबलाउछ राक्षसपन अनिता असान्त पार्छ त्यो वातावरन

प्रशंसा

Image
प्रशंसा हर एक व्यक्ती चाहन्छ उसको कार्यको सफलता हारमा पनि उसको जित तर तिमी 'म' मा सिमीत भए,,,,,, 'म' बाट बाहिर निस्की हेर 'हामी'लाई अँगाली हिढ़ने गर तिम्रो 'म'स्वतह बिलीन हुन्छ म र हाम्रो मिलन शक्तीवान हुन्छ‌।   'म'को स्थानले सख्या पाउछ घरी घरी त्यसलाई बियुझाउनु हुन्न नत्र त्यो सदा घृणाको घेरोमा पर्छ मौन कर्मले हामी भै,प्रशंसा बटुल्छ। त्यहाँ आनन्दको अनुभुति हुन्छ सुस्वास्थ्यको सुपाच्य  खुराक  तर त्यहाँ 'म'ले,उच्च स्थान ओकटछ उ झुण्झमा पनि सुन्दर देखिन्छ।